Czy moje dziecko ma polskie obywatelstwo?
Dzisiaj do porannej kawy postanowiłam przeczytać kilka wiadomości. Jedna z nich zaczynała się tak:
“Dzień dobry,
dwa tygodnie temu urodziła nam się córeczka. Mój partner jest obywatelem Holandii więc córka ma obywatelstwo holenderskie. Chciałabym nadać jej obywatelstwo polskie. Od czego muszę zacząć? Jaki wniosek i dokumenty złożyć?
Pozdrawiam,”
Strasznie za nią dziękuję, bo była to moja inspiracja do napisania tego artykułu.
Zacznijmy zatem od tego, kiedy nabywamy obywatelstwo. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, a dokładniej z art. 4 ustawy o obywatelstwie polskim, obywatelstwo nabywa się:
z mocy prawa;
przez nadanie obywatelstwa polskiego;
przez uznanie za obywatela polskiego;
przez przywrócenie obywatelstwa polskiego[1].
Co więcej przepisy tej samej ustawy, bardzo jasno regulują kwestię nabycia obywatelstwa przez małoletnie dziecko.
Zgodnie z nimi, dziecko nabywa obywatelstwo polskie przez urodzenie, w przypadku gdy:
co najmniej jedno z rodziców jest obywatelem polskim;
urodził się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a jego rodzice są nieznani, nie posiadają żadnego obywatelstwa lub ich obywatelstwo jest nieokreślone[2].
Odpowiadając zatem na pytanie zadane w treści e-maila, w przypadku gdy przynajmniej jeden z rodziców /tutaj moja zainteresowana/ jest obywatelem Polski, dziecko również posiada obywatelstwo polskie.
Czy od powyższej reguły są jakieś wyjątki?
Sytuacja zaczyna się trochę komplikować, gdy w grę wchodzi uznanie ojcostwa czy też ustalenie ojcostwa dziecka.
Przepisy ustawy o obywatelstwie polskim przewidują, że zmiany w ustaleniu osoby albo obywatelstwa jednego lub obojga rodziców podlegają uwzględnieniu przy określeniu obywatelstwa małoletniego, jeżeli nastąpiły przed upływem roku od dnia urodzenia się małoletniego[3].
Przekładając treść ustawy na bardziej przystępny język, w przypadku gdy matka dziecka jest obcokrajowcem, a uznanie dziecka bądź ustalenie ojcostwa dziecka dotyczy ojca będącego obywatelem Polski, dziecko nabywa polskie obywatelstwo jeżeli uznanie ojcostwa albo ustalenie ojcostwa nastąpiło przed upływem roku od dnia urodzenia się dziecka.
Na zakończenie, należy jedynie nadmienić, że czymś innym jest posiadanie obywatelstwa, a czymś zupełnie innym możliwość jego wykazania.
Musisz bezwarunkowo pamiętać, że zgodnie z polskim prawem dokumentami potwierdzającymi posiadanie obywatelstwa polskiego są:
polski dowód osobisty,
polski paszport,
decyzja wojewody dot. potwierdzenia posiadania obywatelstwa polskiego;
książeczka wojskowa wydana przez władze polskie
Tym samym, aby móc wykazać, że dziecko posiada polskie obywatelstwo niezbędne jest w pierwszej kolejności dokonanie transkrypcji /rejestracji/ zagranicznego aktu urodzenia dziecka, w polskich księgach stanu cywilnego, a następnie złożenie w imieniu dziecka wniosku o polski paszport lub dowód osobisty.
Zaniedbanie w tej kwestii nie powoduje większych konsekwencji, jeśli dziecko posiada podwójne obywatelstwo i paszport innego kraju. Jeśli natomiast rodzice do 18 roku życia dziecka nie dopełnią formalności i nie złożą w imieniu dziecka wniosku o polski paszport, przed wydaniem dokumentu niezbędne będzie przeprowadzenie procedury potwierdzenia posiadania obywatelstwa polskiego.
[1] art. 4 ustawy z dnia 2 kwietnia 2009 roku o obywatelstwie polskim /t. j. Dz. U. 2022. 456/
[2] art. 14 ustawy z dnia 2 kwietnia 2009 roku o obywatelstwie polskim /t. j. Dz. U. 2022. 456/
[3] art. 6 ustawy z dnia 2 kwietnia 2009 roku o obywatelstwie polskim /t. j. Dz. U. 2022. 456/